به نقل از «قدس آنلاین»

ادعیه صحیفه سجادیه، نیاز امروز جامعه/ صحیفه سجادیه، الگویی برای جامعه اسلامی

تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۳۶۷۵۴

25 محرم الحرام به روایتی سالروز به شهادت رسیدن امام سجاد(ع)، نواده راستین رسالت و سلاله پاک امین وحی الهی است. امامی که در دامان پر مهر سه امام الهی رشد پیدا کرد و زینت عبادت کنندگان و اسوه عرفان و سجده لقب گرفت.

گفت‌وگوی ما با حجت‌الاسلام دکتر احمد فلاح زاده، کارشناس و پژوهشگر تاریخ اسلام در مورد دوران زندگی آن حضرت و درس‌هایی است که می‌توانیم از سیره زندگی آن بزرگوار برای جامعه امروز بگیریم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رویارویی امام سجاد(ع) با جریان‌های سیاسی

حجت‌الاسلام احمد فلاح‌زاده در ابتدا با اشاره به دوران امامت سیدالساجدین(ع) می‌گوید: دوران 34 ساله امامت آن بزرگوار همزمان با 6 خلیفه اموی و زبیری از جمله یزید بن معاویه، معاویه بن یزید، عبدالله بن زبیر، مروان بن حکم، عبدالملک بن مروان و ولید بن عبدالملک بود که هر کدام در سفاکی گوی سبقت را از دیگری ربوده بودند. در این دوران‌ متفاوت انحرافات متفاوتی اتفاق می‌افتاد و عکس‌العمل امام(ع) نسبت به آنان نیز متفاوت بود و امام سجاد(ع) هر کدام را در زمان مناسب خود بررسی می‌کرد.

او ادامه می‌دهد: امام سجاد(ع) اندک زمانی بعد از حادثه کربلا، از مدینه خارج شد و در منزلی که با پشم شتر در بادیه برای خود تهیه کرد سکونت گزید. بنا بر آنچه سید بن طاووس(ره) در کتاب الاقبال بالاعمال‌الحسنه خود آورده امام سجاد(ع) سالها آنجا زندگی کرد. زندگی در بادیه تلاشی برای ترمیم وضعیت روحی و دوری از جامعه در شرایط بعد از عاشورا بود. همزمان با این ایام در مدینه، واقعه حره (سال 63 هجری) اتفاق افتاد و امام(ع) که تجربه همراهی نکردن مردم مدینه با قیام امام حسین(ع) را داشت، به قیام مردم مدینه علیه یزید وارد نشد اما منزل ایشان محل امنی شد برای کسانی که در قیام نقشی نداشتند، به همین دلیل افراد و خانم‌های زیادی در منزل امام(ع) پناه گرفتند و حتی خانواده مروان در هنگام محاصره  او نیز به منزل امام آمدند و امام همه این افراد را به ینبع (مزرعه مربوط به موقوفات امام علی(ع) در اطراف مدینه) فرستاد. از این زمان به بعد، بنی‌امیه و فرزندان مروان که بعداً خلیفه شدند، احترام ویژه‌ای را برای امام سجاد(ع) قائل شدند.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان برخی از انحرافات و واکنش امام سجاد(ع) به آنان انحرافات، توضیح می‌دهد: امام سجاد(ع) بعد از واقعه کربلا احساس کرد که حرکت‌های مسلحانه عمدتاً ناکام بوده و مایه به هم زدن جامعه شده و نتایج قطعی برایش متصور نیست. در این ایام زبیریان تلاش می‌کردند روایت‌هایی را منتشر کنند که در آن‌ها فضایل بنی‌هاشم کمرنگ شده و از طریق احادیث جعلی فضائل خاندان خود را والا جلوه دهند. این اقدام انحرافی در جهان اسلام آن دوره تاثیرگذار بود و حتی بعد از بین رفتن دولت آل زبیر شاگردان این مکتب طی سالها در سراسر جهان اسلام همان آرا را منتقل کردند. نکته انحرافی دیگر این بود که بنی‌امیه در دوره معاویه و یزید بسیار تلاش می‌کردند مردم را با خود در مساله فتوحات و حمله به روم که در واقع به قصد غنیمت گردآوردن بود همراه کنند. در این میان، گاهی حکومت بنی‌امیه مظلوم نمایی کرده و خود را اسلام ناب جلوه می‌داد. مردم هم فریب تبلیغات حکومت را می‌خوردند. به طور نمونه آنها در اثر این انحرافات از امام سجاد(ع) می‌خواستند برای جهاد در رکاب آنان اقدام کند و به جای حج به جبهه‌های جنگ برود. نمونه‌های تاریخی این اقدامات زیاد است و البته حضرت(ع) با سخنان خود و با بهره بردن از کلام خدا حقانیت خود را به آنان اثبات می‌کرد.

صحیفه سجادیه و راهکارهای تربیتی امام سجاد(ع)

این پژوهشگر تاریخ اسلام اظهار می‌کند: بخش مهم دیگری از اقدام‌های انحرافی ناشایست و بدعت‌های معاویه در دوران خلافتش، سب و لعن امام علی(ع) بود. او و دیگر امویان برای رسیدن به اهداف خود تمام راه‌های ممکن را طی کرده، از تمام امکانات بهره می‌گرفتند. در این میان، بعد فرهنگی یکی از راه‌های مؤثر برای این کار بود. به همین دلیل آنها ضمن تلاش برای فضایل سازی نسبت به خود، به سب و لعن امیرمؤمنان(ع) و تحمیل آن بر تمام جهان اسلام می‌پرداختند. امام سجاد(ع) در این موارد به شدت موضع گرفته و با بیانات خود باطل بودن این موارد را بازگو می‌کرد.

او می‌گوید: شیوه بیان مطالب اعتقادی از سوی امام سجاد(ع) بسیار دقیق بود. آن حضرت گام به گام از توحید، نبوت، قیامت، رابطه انسان با خدا، نحوه توکل، شیوه های عبادت و... تمام مسائل را در دعاهای 54 گانه صحیفه سجادیه نقل کرده و بسیار دقت داشت که این متن صحیفه در اختیار بنی‌امیه و مخالفین قرار نگیرد چرا که بیم از بین رفتن آن وجود داشت. عبادت امام سجاد(ع) از همان ابتدا چاره‌ای برای جامعه و خود امام بود. این دعاها و عبادات سبب می شد که هم خود آرام شود و هم سبب می شد افرادی با امام(ع) آشنا شده و مطالب را از او یاد بگیرند. آموزش مطالب اعتقادی در قالب دعا، توسط امام سجاد(ع) باب شد. رفتار عبادی امام سجاد(ع) تربیتی و بیان اعتقادات بود.

درک صحیفه سجادیه نیاز امروز جامعه ما

این استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این پرسش که از سیره امام سجاد(ع) چطور می‌توانیم در جامعه امروز بهره برده و از آن استفاده کنیم، توضیح می‌دهد: سیره زندگانی امام سجاد(ع) چند بعدی بود. امام(ع) متناسب با هر دوره‌ای رفتاری نشان می‌داد که خود، بنی‌هاشم و سایر مسلمانان را حفظ کند. امام(ع) با دولت‌ها رویکرد تعاملی داشت و این تعامل سبب می‌شد گزند کمتری به اهل بیت(ع) وارد شود. معارفی که توسط امام سجاد(ع) در کتاب صحیفه سجادیه معرفی می‌شود، دارای رویکرد تعاملی است. جامعه ما اگر آن موارد را دریابد، مسئله بیماری اخلاقی که این روزها گریبان جامعه را گرفته، به راحتی حل می‌شود. اگر مسائل اخلاقی مطرح شده در صحیفه سجادیه بیشتر از قبل بیان و شرح داده شود، بی‌شک رابطه مردم با خداوند بهتر شده و مسائل اخلاقی و اعتقادی از دل اخلاق برای مردم بیان خواهد شد. علاوه بر آن تعامل شیعه و سایر فرق اسلامی بسیار زیاد خواهد شد. مطالب تعاملی صحیفه سجادیه نیاز امروز جامعه ماست.

این کارشناس تاریخ اسلام عنوان می‌کند: مدارا با دوستان یکی دیگر از موارد مورد نیاز جامعه است که از سیره امام سجاد(ع) قابل پیگیری است. آن حضرت با اصحابش رفتار کریمانه و دلسوزانه داشت. رفتارهای او نمونه‌ کاملی از صداقت، مهرورزی، سخاوت، حلم و جوانمردی بود. امام سجاد(ع) خطاکاران را می‌بخشید. برخی از شیعیان در محضر آن حضرت دچار خطاهایی می‌شدند که به علت سهوی بودن، آن حضرت آنان را عفو کرده و از گناهان آنان چشم پوشی می‌کرد. چشم‌پوشی و گذشت و دور بودن از جنجال آفرینی درسی بزرگ و نیاز امروز زندگی اجتماعی ماست.

دکتر فلاح‌زاده در پایان بیان می‌کند: همانطور که گفته شد در زمان امام سجاد(ع) عده‌ای فریفته جو ناسالم امویان شده بودند. امام سجاد(ع) با لحنی آرام و دلسوزانه با آنان سخن می‌گفت و تلاش می‌کرد حقایق را برایشان بازگو کرده و آنها را به راه راست هدایت کند. در کنار تمام این ملاطفت‌ها امام سجاد(ع) در مقابل دشمنان اسلام رفتار مناسبی داشت. او با رفتار در  شأن دشمنان، بر اساس آیه «اشداء علی الکفار» عمل کرده و وقار آنان را از بین می‌برد.

مریم احمدی شیروان

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: شهادت امام سجاد ع صحیفه سجادیه سیره امام سجاد ع الگو و اسوه صحیفه سجادیه امام سجاد ع نیاز امروز بنی امیه آن حضرت امام ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۳۶۷۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دولت باید مایحتاج کارگران را مهیا کند/نقشه دشمنان از بین بردن مغزهای متفکر در بلاد اسلامی است

به گزارش خبرنگار حوزه استان‌های خبرگزاری تقریب، ماموستا مامد کلشی‌نژاد امروز در آیین عبادی سیاسی نماز جمعه اهل‌سنت ارومیه با دعوت نمازگزاران به رعایت تقوا و دوری از گناهان و با اشاره به روز شوراها اظهار داشت: شوراها پس از انقلاب اسلامی، پل ارتباطی بین مردم و دولت‌های مختلف بوده‌اند و خوشبختنه تا حدودی برای پیشرفت و توسعه و خدمت به مردم در مناطق محروم زحمت کشیده‌اند اما باید تلاش خود را بیشتر کرده تا رضایت خدا و مردم را کسب کنند تا کشور به آرمان‌های متعالی خود برسد.

وی در ادامه با گرامی‌داشت روز خلیج فارس تصریح کرد: بی‌تردید خلیج فارس همواره جزو خاک میهن اسلامیمان بوده است و یک نگین و نماد تفکیک‌ناپذیر از خاک جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود.

امام جمعه اهل‌سنت ارومیه در ادامه نیز به نامگذاری روز کار و کارگر اشاره کرد و افزود: قشر کارگر برای پیشرفت و عمران و توسعه کشور زحمات بی‌وقفه کشیده و اگر کارگر نباشد کشور دچار رکود اقتصادی و عمرانی می‌شود پس باید قدر آن را دانست و دولت نیز مایحتاج آنها را از لحاظ بیمه و مسکن مهیا کند.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه کارگران شاید از لحاظ درآمدی نمی‌توانند هزینه‌های جاری خود را به خوبی تامین کنند و حقوقشان کافی و در شان آنها نیست و با مشکلات اساسی در معیشت رو به رو هستند، پس باید تمهیداتی از سوی دولت‌ها برای مسکن و معیشت آنها درنظر گرفته شود تا آنها بتوانند حداقل دغدغه اجاره‌نشینی را نداشته باشند.

ماموستا کلشی‌نژاد در ادامه نیز با تبریک روز معلم و تسلیت شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری بیان کرد: استاد مطهری از شخصیت‌های بزرگ و مغز متفکر و دانشمند، فیلسوف و فقیه بود اما دشمنان او را به شهادت رساندند.

وی خاطرنشان کرد: نقشه شوم دشمنان منحوس جمهوری اسلامی از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون که همواره از سوی استکبار تغذیه شده‌اند این بود که مغزهای متفکر و دانشمندان را در بلاد اسلامی از بین ببرند تا آنها همیشه محتاج و مستعمره غرب باشند.

امام جمعه اهل‌سنت ارومیه اظهار داشت: دشمنان از بدو پیروزی انقلاب اسلامی، علمای بزرگی همچون آیت‌الله مطهری، آیت‌الله بهشتی و دانشمندان هسته‌ای را که سبب پیشرفت علمی، سیاسی، امنیتی و اقتصادی کشور بودند با کمال قساوت به شهادت رساندند.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه شقاوتمندان تاریخ بشریت همواره از سوی استکبار جهانی حمایت می‌شوند پس آنها هیچ زمانی خواستار پیشرفت و توسعه جوامع اسلامی نیستند بلکه می‌خواهند مردم دنیا تحت سلطه آنها باشند و آنها مدیریت جوامع را بر دست بگیرند.
ماموستا کلشی‌نژاد افزود: بی‌تردید معلم جایگاه و نقش حیاتی در جامعه دارد و با توجه به اینکه روز شهادت آیت‌الله مطهری به نام روز معلم نامگذاری شده است، به این سبب است که معلمان نقش فراوانی در شکل‌دهی جوامع بر عهده داشته و در توسعه شخصیت و ارزش‌های اخلاقی جامعه نقش مهمی بر عهده دارند.

وی با اشاره به اینکه معلمان ستون‌های اصلی جامعه هستند تصریح کرد: معلمان به سبب منزلت بالایی که در جوامع دارند باید به آنها احترام گذاشت.

امام جمعه اهل‌سنت ارومیه در ادامه خطبه‌ها با تسلیت شهادت امام جعفر صادق(ع) بیان کرد: ایشان از سلاله پاک پیامبر اکرم(ص) بوده و از لحاظ علمی سرآمد دوران خود بودند و اهل‌سنت نیز احترام خاصی به ایشان قائل هستند و حتی ابوحنیفه فرمود که شخصی عالم‌تر و باسوادتر از امام صادق(ع) ندیده‌ام.

وی خاطرنشان کرد: امام جعفرصادق(ع) شخصیتی بود که تأثیر بسیاری در نشر دین مبین اسلام داشته و هم اکنون شاگردان ایشان در اقصی‌نقاط دنیا مشغول بسط و توسعه فرهنگ انسان‌ساز اسلام هستند.

ماموستا کلشی‌نژاد در ادامه نیز با اشاره به موضوع حیا در جامعه بیان کرد: پیامبر اکرم(ص) فرمود بزرگترین چیز در جامعه حیا است که اگر وجود نداشته باشد هر کاری در آن جامعه رواج یافته و ایمان و فضائل اخلاقی از بین می‌رود و دیوارهای محکم جامعه فرو می‌پاشد و دنیا را به سوی نابودی می‌کشاند. حیا جزو زیبایی و فضائل جامعه است و باید سیره پیامبر(ص) را در حیا به عنوان الگوی بشری قرار داد.
انتهای پیام/